Vandaag las ik dit artikel op Charlie Magazine. Een verhaal om het koud van te krijgen. Zeker wanneer je zoals mij aan de andere kant van het verhaal hebt gezeten. Mijn vader heeft een alcoholverslaving. Het begon toen ik 17 jaar was. Stilletjesaan zag ik dat zijn alcoholverbruik steeds meer toenam. Hij deed dat toen nog alleen in het weekend, functioneel alcoholisme heet zoiets. Dus toen ik al moord en brand schreeuwde dat er iets niet klopte, moest de rest van ons gezin nog overtuigd worden. Ik was gewoon een puber met iets te veel gevoel voor drama. Jaren later zou ik willen dat het waar was geweest.
Als hij te veel gedronken had dan kregen we vaak tirades over ons heen. Vooral mijn moeder was daar het slachtoffer van. Woorden die vaak door merg en been gaan, die je nooit meer vergeet en nog jaren met je meedraagt. Als we naar een feestje gingen en er was alcohol (zoals op de meeste feestjes) dan wisten we al dat het geen fijne avond zou worden. Ik schaamde mij dan dood voor zijn gedrag. Komt er nog bij dat mijn moeder niet met de auto reed, dus de keren dat we terug naar huis reden en hij te veel op had, zijn niet meer op één hand te tellen. Het kan heel dom klinken dat we dan nog bij hem in de auto stapten en laat mij daar duidelijk over zijn dat was het ook. Maar als je ergens kilometers van huis weg bent, je hebt zelf nog geen rijbewijs en je moeder stapt mee in, dan volg je. We hadden misschien een taxi kunnen nemen, maar we hadden het ook niet breed. Dus de keuzes waren beperkt. We moesten naar buitenwereld toe vooral zwijgen over zijn probleem. Over zoiets werd niet gepraat. Dus blijf je er nog meer mee rondlopen. In die mate dat ik mij tot vandaag nog steeds schaam als ik dit verhaal vertel. Dat ik mij terwijl ik dit schrijf afvraag of het wel een goed idee is om dit zomaar openbaar op het internet te plaatsen, zowel voor mezelf als voor hem. Maar als het al één iemand wakker schudt, dan is het de moeite waard dat ik dit verhaal vertel.
Tijdens heel deze periode die meer dan 10 jaar duurde, heeft hij twee keer een ongeval veroorzaakt. Eén keer was hij op reis om te gaan fietsen zoals hij jaarlijks deed. Hij kwam terug en was in slaap gevallen en had een andere auto aangereden. De volgende dag vertrok ik zelf op reis met vrienden. Toen de telefoon ‘s nachts ging en mijn vader nog steeds niet thuis was aangekomen, wist ik al dat er iets ernstigs was gebeurd. Ik heb die nacht geen oog meer dichtgedaan. Gelukkig bleken de andere bestuurders slechts lichte verwondingen te hebben en mijn vader die kwam er met een geldboete vanaf. Na de eerste schok waarbij hij zich wilde herpakken, ging hij gewoon lustig verder. Toen ik al samenwoonde, kreeg ik op een dag telefoon van mijn moeder. Hij had een ongeval veroorzaakt met vluchtmisdrijf. Hij wist zelfs niet meer dat hij iemand had aangereden. Hij stond ‘s morgens op en mijn moeder wees hem op de schade aan de wagen. In de periode daarna liet hij zich opnemen. Hij kickte af, maar herviel al na een dikke maand. Van het gerecht kreeg hij voor dit voorval een rijverbod en moest hij zich maandelijks laten controleren op alcoholverbruik, maar hij slaagde er dan in om een paar weken niet te drinken, de bloedproef te omzeilen en daarna weer te drinken.
We stonden geregeld in de koude. Eén keer had mijn moeder zijn sleutels verstopt en ging hij er als een razende naar op zoek. De politie werd gebeld. Zij waren vriendelijk, maar konden niets ondernemen. Enkel als hij de baan op ging, konden ze hem tegenhouden. Op een andere avond werd hij zeer agressief tegenover mijn moeder en belde zij uit angst de politie. De agenten uit ons dorp konden niet ter plaatse komen, want er was die nacht iets ernstigs gebeurd. Dus werd de politie uit een naburige stad opgestuurd. Tegen dat die arriveerden lag mijn vader al in zijn bed zijn roes uit te slapen. Ze wilden zelfs geen vaststellingen doen: “want we gaan toch geen slapende mens wakker maken.” En tegen mijn moeder werd fijntjes gezegd dat mijn vader waarschijnlijk geen echte alcoholist was als hij dan toch weken van de drank kon afblijven.
Jarenlang keek ik ‘s morgens vol angst naar de krant en keek ik bij elk verhaal van een dronken bestuurder die mensen had aangereden toch goed of het niet om mijn vader ging. Jarenlang nam ik met schrik de telefoon op als mijn moeder of een van mijn broers mij belden. Mijn moeder heeft uiteindelijk de voor haar zeer zware beslissing genomen om van mijn vader te scheiden, want de situatie werd onhoudbaar. In de periodes dat hij afgekickt was, vertelde hij ook niemand over zijn probleem (wat ik enigszins kan begrijpen). We zaten eens op restaurant en tot vier keer toe werd er aan ons gevraagd of we toch zeker geen flesje wijn op tafel wilden. Ik weet niet of het ooit gebeurd is, maar ik kan mij perfect voorstellen dat hij die vraag ook meermaals kreeg op feestjes. Of hij wel zeker was? Ik krijg die vraag alleszins meermaals als ik eens een glaasje afsla. En waarom eigenlijk? Waarom vindt iedereen het raar als je niet wil drinken? En waarom vindt iedereen een figuur als ‘zatte Rita’ uit Familie hilarisch? In die mate dat ik Jacky Lafon ooit hoorde vertellen dat ze geregeld flessen whisky en wodka krijgt opgestuurd. Of de vraag wanneer haar personage terug aan de alcohol zal zijn? Want zo is het toch maar saai. Ik kan je verzekeren: leven met een alcoholverslaafde is allesbehalve grappig.
Ondertussen is mijn vader afgekickt en proberen mijn jongste broer en ik het contact te herstellen, maar dat is allesbehalve evident. Mijn oudste broer heeft het contact verbroken en wil dat zo houden. Met de familie van mijn vader is het contact verzuurd en mijn moeder is gebroken achtergebleven. Dat is wat alcohol kan aanrichten en dan zijn er zeker nog verhalen die schrijnender zijn dan het onze. Ik hoop alleen dat dit verhaal en het eerder vermelde verhaal van Sophie wat ogen kunnen openen.